Thay nhận thức, đổi cuộc đời

Chúng tôi đến xã Minh Sơn, huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang vào một sớm cuối năm. Sau khi dự Hội nghị tổng kết tình hình thực thi Luật Tiếp cận thông tin (TCTT) tại huyện Bắc Mê năm 2021, tổ chức tại UBND xã Minh Sơn, chúng tôi được anh Mua Mí Xì, Chủ tịch MTTQVN xã Minh Sơn đưa đi thăm một công trình nước sạch đang thi công tại thôn Lũng Vầy, một thôn nghèo của xã Minh Sơn.

Anh Mua Mí Xì, chủ tịch UBMTTQVN xã Minh Sơn cùng Ban GSĐTCĐ đi thăm công trình nước sạch thôn Lũng Vầy.

Mặc dù đã thi công từ 2 tháng nay, nhưng các thông tin về công trình vẫn chưa được công bố trên trang thông tin của xã theo quy định. Theo anh Mua Mí Xì, Chủ tịch MTTQVN xã Minh Sơn, công trình này dự kiến sẽ cung cấp nước sạch cho hơn 60 hộ dân của thôn, vì thế nên người dân rất quan tâm tới công trình. Khi thấy ống dẫn nước mỏng, không đáp ứng chất lượng, người dân đã phản ánh ngay với Ban GSĐTCĐ. Một minh chứng rõ ràng cho sự thay đổi nhận thức của người dân: chủ động hơn, có trách nhiệm với cộng đồng hơn.

Con đường vào thôn lổn nhổn đất đá, giao thông không thuận lợi nên cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn.

Dự án “Thúc đẩy thực thi Luật Tiếp cận thông tin tại huyện Bắc Mê” được Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) bắt đầu triển khai từ tháng 4/2021. CDI đã tổ chức tập huấn luật TCTT cho UBND 5 xã thuộc huyện Bắc Mê, hỗ trợ UBND xã Minh Sơn tập huấn cho cộng đồng về luật TCTT, ban hành quy chế công khai và cung cấp thông tin, xây dựng chuyên mục TCTT trên trang thông tin điện tử của xã. CDI cũng hỗ trợ Ban Giám sát Đầu tư cộng đồng (GSĐTCĐ) thực hành tiếp cận thông tin, tập huấn kỹ năng giám sát và hỗ trợ triển khai giám sát. Do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trong suốt năm qua nên các hoạt động tập huấn từ tháng 7 đến tháng 12 đều được thực hiện trực tuyến.

Thế nhưng, những kết quả đạt được lại rất khả quan. Sự thay đổi đến từ nhận thức của chính những người dân nghèo vùng núi. Từ chỗ ngại ngần, xa lạ với công nghệ thông tin và khái niệm “Tiếp cận thông tin”, người dân nơi đây đã biết tìm đến trang thông tin của tỉnh, của huyện, của xã để biết tình hình kinh tế, xã hội của địa phương mình, đặc biệt là tiếp cận với thông tin về các công trình sử dụng vốn đầu tư công. Với sự hỗ trợ của các cán bộ CDI, các ban Giám sát đầu tư cộng đồng được thành lập, có sự tham gia của MTTQ và cả người dân. Ban GSĐTCĐ gửi kế hoạch giám sát, kèm yêu cầu UBND xã cung cấp thông tin và hồ sơ công trình (quyết định phê duyệt xây dựng công trình, kèm Bản vẽ thiết kế công trình, dự toán công trình), nghiên cứu hồ sơ, chủ động trao đổi với các bên liên quan, trực tiếp đi thực địa công trình để so sánh, đối chiếu và phản hồi.

Các công trình như: sửa chữa nhà lớp học điểm trường thôn Tạm Mò xã Yên Định, đường bê tông nội thôn Lũng Lầu xã Minh Ngọc, đường bê tông thôn Khuổi Lòa xã Minh Sơn…đều đang có Ban GSĐTCĐ giám sát và phản ánh khi có vấn đề.

Người dân thôn Lũng Vầy mong có đủ nước sạch sinh hoạt nên rất quan tâm tới công trình nước sạch của thôn.

Những điểm trường mới khang trang, những con đường bê tông trải nhựa dần thay thế đường đất lổn nhổn đá, những nhà văn hóa mới, những công trình nước sạch dẫn nước về tận từng nhà dân… cuộc sống nơi vùng núi nghèo đang dần khởi sắc, từ những thay đổi nhận thức, thay đổi cách tiếp cận thông tin của chính quyền và mỗi người dân.

CDI Vietnam.